Ngành thực phẩm tại Việt
Nam đang trên đà phát triển với
hàng chục ngàn doanh nghiệp kinh doanh sản xuất và hàng
trăm ngàn mặt hàng đủ chủng loại, tràn ngập trong các siêu thị, cửa hàng thực
phẩm, tiệm tạp hóa… Đó là chưa kể những hộ gia đình kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ chưa đăng
ký với cơ quan chức năng. Trong bối cảnh này, việc công bố chất lượng sả phẩm
là diều vô cùng cần thiết, đây cũng là trách nhiệm mà cơ quan quản lí nhà nước
đặt ra với các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất. Quan
trọng là vậy nhưng để được cấp giấy chứng nhận Công bố tiêu chuẩn chất lượng sản
phẩm cũng phải tốn của doanh nghiệp không ít công sức. Ngoài quy trình thủ tục phức
tạp bao gồm nhiều giấy tờ , hồ sơ, một số giấy tờ đòi hỏi không ít những kiến
thức chuyên môn để hoàn tất như : chỉ tiêu xét nghiệm, khai báo thành phần cấu
tạo…
Theo quy định của Điều 6 Nghị định 15/2018 thì:
“Tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh
thực phẩm phải đăng ký bản công bố sản phẩm đối với các sản phẩm sau đây:
1. Thực phẩm
bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc
biệt.
2. Sản phẩm
dinh dưỡng dùng cho trẻ đến 36 tháng tuổi.
3. Phụ gia
thực phẩm hỗn hợp có công dụng mới, phụ gia thực phẩm không thuộc trong danh
mục phụ gia được phép sử dụng trong thực phẩm hoặc không đúng đối tượng sử dụng
do Bộ Y tế quy định.”
Trong đó:
1. Thực phẩm
bảo vệ sức khỏe (Health Supplement, Dietary Supplement) là những sản phẩm được
dùng để bổ sung thêm vào chế độ ăn uống hàng ngày nhằm duy trì, tăng cường, cải thiện các chức
năng của cơ thể con người,
giảm nguy cơ mắc bệnh. Thực phẩm bảo vệ sức khỏe chứa một hoặc nhiều chất hoặc
hỗn hợp các chất sau:
a) Vitamin,
khoáng chất, axit amin, axit béo, enzyme, probiotic và chất có hoạt tính sinh
học khác;
b) Chất có
nguồn gốc tự nhiên, bao gồm động vật, khoáng vật và thực vật dưới dạng chiết
xuất, phân lập, cô đặc và chuyển hóa;
c) Các nguồn
tổng hợp của những thành phần đề cập tại điểm a và điểm b trên đây.
Thực phẩm bảo
vệ sức khỏe được trình bày ở dạng chế biến như viên nang, viên hoàn, viên nén,
chế phẩm dạng cốm, bột, lỏng và các dạng bào chế khác và được phân liều (để sử
dụng) thành các đơn vị liều nhỏ.
2. Thực phẩm dinh dưỡng
y học còn gọi là thực phẩm dinh dưỡng dùng cho mục đích y tế đặc biệt (Food for
Special Medical Purposes, Medical Food) là loại thực phẩm có thể ăn bằng đường
miệng hoặc bằng ống xông, được chỉ định để điều chỉnh chế độ ăn của người bệnh
và chỉ được sử dụng dưới sự giám sát của nhân viên y tế.
3. Thực phẩm
dùng cho chế độ ăn đặc biệt (Food for Special Dietary Uses) dùng cho người ăn
kiêng, người già và các đối tượng đặc biệt khác theo quy định của Ủy ban tiêu
chuẩn thực phẩm quốc tế (CODEX) là những thực phẩm được chế biến hoặc được phối
trộn theo công thức đặc biệt nhằm đáp ứng các yêu cầu về chế độ ăn đặc thù theo
thể trạng hoặc theo tình trạng bệnh lý và các rối loạn cụ thể của người sử
dụng. Thành phần của thực phẩm này phải khác biệt rõ rệt với thành phần của
những thực phẩm thông thường cùng bản chất, nếu có
1. Hồ
sơ đăng ký bản công bố thực phẩm trong nước bao gồm:
- Bản công bố sản
- Phiếu kết quả kiểm nghiệm an toàn thực phẩm
của sản phẩm trong thời hạn 12 tháng tính đến ngày nộp hồ sơ được cấp bởi phòng
kiểm nghiệm được chỉ định hoặc phòng kiểm nghiệm được công nhận phù hợp ISO
17025 gồm các chỉ tiêu an toàn do Bộ Y tế ban hành theo nguyên tắc quản lý rủi
ro phù hợp với quy định của quốc tế hoặc các chỉ tiêu an toàn theo các quy
chuẩn, tiêu chuẩn tương ứng do tổ chức, cá nhân công bố trong trường hợp chưa
có quy định của Bộ Y tế (bản chính hoặc bản sao chứng thực);
- Bằng chứng khoa học chứng minh công dụng của
sản phẩm hoặc của thành phần tạo nên công dụng đã công bố (bản chính hoặc bản
sao có xác nhận của tổ chức, cá nhân). Khi sử dụng bằng chứng khoa học về công dụng thành
phần của sản phẩm để làm công dụng cho sản
phẩm thì liều sử dụng
hàng ngày của sản phẩm tối thiểu phải lớn hơn hoặc bằng 15% lượng sử dụng thành
phần đó đã nêu trong tài liệu;
- Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn
thực phẩm trong trường hợp cơ sở thuộc đối tượng phải cấp giấy chứng nhận cơ sở
đủ điều kiện an toàn thực phẩm theo quy định (bản sao có xác nhận của tổ chức,
cá nhân);
- Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn
thực phẩm đạt yêu cầu Thực hành sản xuất tốt (GMP) trong trường hợp sản phẩm
sản xuất trong nước là thực phẩm bảo vệ sức khỏe áp dụng từ ngày 01 tháng 7 năm
2019 (bản sao có xác nhận của tổ chức, cá nhân).
2. Thẩm quyền tiếp nhận hồ sơ
- Bộ Y tế đối với thực phẩm bảo vệ
sức khỏe, phụ gia thực phẩm hỗn hợp có công dụng mới, phụ gia thực phẩm chưa có
trong danh mục phụ gia được phép sử dụng trong thực phẩm do Bộ trưởng Bộ Y tế quy định;
-
Cơ quan quản
lý nhà nước có thẩm quyền do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ định đối với thực phẩm
dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc
biệt, sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ đến 36
tháng tuổi;
-
Trong trường
hợp tổ chức, cá nhân sản xuất nhiều loại thực phẩm thuộc thẩm quyền tiếp nhận hồ
sơ đăng ký bản công bố sản phẩm của cả Bộ Y tế và cơ quan quản lý nhà nước có
thẩm quyền do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ định thì tổ chức, cá nhân
có quyền lựa chọn nộp hồ sơ đến Bộ Y tế hoặc sản phẩm thuộc thẩm quyền tiếp nhận
hồ sơ đăng ký của cơ quan nào thì nộp hồ sơ đăng ký đến cơ quan tiếp nhận đó.
-
Trong trường
hợp tổ chức, cá nhân có từ 02 (hai) cơ sở sản xuất trở lên cùng sản xuất một sản
phẩm thì tổ chức, cá nhân chỉ làm thủ tục đăng ký bản công bố sản phẩm tại một
cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương có cơ sở sản xuất do tổ chức, cá nhân lựa
chọn (trừ những sản phẩm đăng ký tại Bộ Y tế). Khi đã lựa chọn cơ quan quản lý
nhà nước để đăng ký thì các lần đăng ký tiếp theo phải đăng ký tại cơ quan đã lựa
chọn.